tomaat
Samen met de aardappel, aubergine en paprika behoort de tomaat tot de nachtschadefamilie. De tomaat vindt z'n oorsprong in Zuid-Amerika en kwam via Midden-Amerika in Mexico terecht. Hier werd de vruchtgroente een van de belangrijkste ingredienten in de keuken. Na de ontdekking van Amerika kwam de tomatenplant in Europa terecht. Tot ver in de 17e eeuw stond de plant alleen bekend als siergewas. Men dacht dat de tomaat giftig was. Pas in de 18e eeuw is er voor het eerst melding gemaakt van tomaten die in soep werden verwerkt.

De vrucht staat bekend als een afrodisiacum en wordt dus niet voor niets liefdesappel genoemd.

De tomaat is een sappige, twee- of meerhokkige vruchtgroente die verschillende vormen kan hebben. Er bestaan rode, oranje, gele, roze en witte vruchten. Tomaten hebben tussen de zaadlijsten een gelei-achtige substantie met pitjes.

Ronde tomaat

Dit is de gangbare tomaat. Deze soort wordt in de Hollandse kassen en in subtropische landen geteeld. De tomaten zijn rond van vorm en zijn in rode en gele tinten verkrijgbaar. Deze "gewone" tomaat is vooral geschikt om rauw te eten in salades of als broodbeleg.

Vleestomaten

Vleestomaten worden tot de zogenaamde geribde tomaten gerekend. Ze zijn veel groter dan de ronde tomaten en vleziger van structuur. Ze worden vooral in stoofgerechten verwerkt. Ze komen in rode en oranje tinten op de markt.

Pomodori of Roma-tomaat

De pomodori is een langwerpige rode pruimtomaat. Deze tomaat wordt ook wel Roma-tomaat genoemd. De pomodori is een vlezige tomaat met een zoetere smaak dan de bovengenoemde tomaten. Deze vruchtgroente is zowel geschikt voor rauw gebruik als voor stoven. De laatste paar jaar wordt deze soort wat bekender. In blik zijn ze al veel langer verkrijgbaar.

Kerstomaat

De kerstomaat wordt ook cocktail- of cherry-tomaat genoemd. Het zijn kleine eenhapstomaatjes. Ze zijn er in rood oranje en geel. De smaak is lekker tomaatachtig. De tomaatjes zijn vooral geschikt als hapje en als garnering van gerechten.

Koopinformatie

Tomaten moeten stevig aanvoelen bij aankoop. Let ook op een gave schil. Goed gerijpte tomaten hebben een dieprode oranje of gele kleur en hebben een volle zoete smaak. Bij lichte vingerdruk op de schil geeft de vrucht mee. Tomaten zijn het gehele jaar verkrijgbaar. Buiten het Hollandse seizoen zijn de Canarische Eilanden een van de belangrijkste leveranciers.

Bewaren

De smaak van tomaten heeft veel te maken met de wijze van bewaren. Tomaten zijn erg gevoeIig voor temperaturen onder de 12 graden Celcius. Zijn onrijpe tomaten onder deze temperatuur bewaard. dan kunnen ze niet meer narijpen en smaken ze nergens naar. Bewaar ze na aankoop op een koele plaats (120C) of in de keuken. Ze rijpen in 1 tot 2 dagen na.

Behandeling

Was tomaten voor gebruik en verwijder het kroontje. Snijd de vruchtgroente. afhankelijk van het recept, in plakjes of partjes. Voor het vullen van tomaten een kapje van de onderkant snijden. Met een lepeltje de gelei-achtige massa uit de holte scheppen en de tomaten omgekeerd laten uitlekken. Ontvellen gaat eenvoudig door de vruchten aan de onderzijde in te kruisen met een mesje en ze 30 seconden onder te dompelen in kokend water. Laat ze daarna "schrikken" in koud water. Het velletje laat nu gemakkelijk los.

Toepassing

- ouderwets: tomaat bakken met ui, lekker op brood of toast;
- overrijpe tomaten zijn geschikt voor tomatensoep- en saus;
- in salade met komkommer, ui, olijven en feta;
- in een ratatouille;
- tomaat meestoven met rundvlees of kabeljauw.